Egzema: przegląd skuteczności cyklopiroksu olaminy

Cyklopiroks olaminy to aktywny składnik powszechnie stosowany w leczeniu infekcji skóry i owłosionej skóry głowy. Niektórzy przypisują mu również zdolność wpływania na egzemę.

Zastosowanie cyklopiroksu olaminy w egzemie

Egzema to przewlekła, zapalna choroba skóry charakteryzująca się zaczerwienieniem, suchością skóry, a czasem intensywnym swędzeniem. Chociaż klasycznie kojarzona jest z zaburzoną funkcją bariery skórnej, nadreaktywnością układu odpornościowego i czynnikami środowiskowymi, kilka ostatnich badań podkreśla centralną rolę mikrobioty skóry w jej patofizjologii. Rozmnażanie się niektórych mikroorganizmów, takich jak Staphylococcus aureus, który wydziela antygeny zdolne do aktywacji limfocytów T, może nasilać lub podtrzymywać zapalenie skóry. Podejrzewa się również, że inne mikroorganizmy lipofilne, w szczególności drożdżaki z rodzaju Malassezia, naturalnie występujące w obszarach łojotokowych, wywołują reakcje immunologiczne mediowane przez IgE i limfocyty T.

Egzema nie wynika tylko z zaburzenia bariery skórnej – brak równowagi mikrobiomu może również odgrywać rolę. To wyjaśnia zainteresowanie niektórymi cząsteczkami przeciwgrzybiczymi i antybakteryjnymi, takimi jak cyklopiroks olaminy.

Często można go znaleźć w szamponach przeciwłupieżowych lub kremach do leczenia infekcji grzybiczych. Cyklopiroks olaminy ma właściwości przeciwgrzybicze, antybakteryjne i przeciwzapalne. Mechanizm jego działania opiera się na chelatowaniu kationów metali, zwłaszcza żelaza i aluminium, które są niezbędne do aktywności enzymatycznej mikroorganizmów. Badania wykazały również, że cyklopiroks olaminy może hamować aktywację niektórych enzymów prozapalnych, takich jak cyklooksygenaza i 5-lipooksygenaza, co zapobiega uwalnianiu prozapalnych cytokin, takich jak IL-1β, IL-6 i TNF-α.

W ten sposób cyklopiroks olaminy może być szczególnie przydatny w egzemie. W randomizowanym, podwójnie ślepym badaniu z udziałem 50 osób z egzemą oceniano skuteczność 1% kremu z cyklopiroksem olaminy w porównaniu z taką samą formułą bez aktywnego składnika. Uczestnicy stosowali jeden z preparatów codziennie przez 28 dni. Skuteczność mierzono za pomocą indeksu EASI, który ocenia rozległość egzemy, oraz za pomocą skali swędzenia.

Wyniki pokazały znacznie większą poprawę stanu skóry w grupie cyklopiroksu olaminy, szczególnie między 21 a 28 dniem, ze statystycznie istotną różnicą w porównaniu z placebo. Jednakże ta poprawa okazała się tymczasowa: po zaprzestaniu leczenia oceny IGA pogorszyły się, co wskazuje na możliwy nawrót zapalenia po zaprzestaniu stosowania środka przeciwgrzybiczego. Nie zaobserwowano istotnej różnicy w zakresie swędzenia.

Ponadto, niektórzy pacjenci zgłaszają skutki uboczne związane ze stosowaniem cyklopiroksu olaminy, w szczególności reakcje podobne do kontaktowego zapalenia skóry, co podważa jego przydatność dla skóry wrażliwej lub atopowej. W retrospektywnym badaniu z udziałem 613 osób z dermatofitozą oceniano skuteczność i tolerancję kremu z 1% cyklopiroksem olaminy, stosowanego dwa razy dziennie przez sześć tygodni. Chociaż wyniki kliniczne były korzystne, 5,7% uczestników zgłosiło skutki uboczne, głównie zaczerwienienie skóry, któremu towarzyszyła suchość i swędzenie.

Jeśli cierpisz na egzemę, zaleca się skonsultowanie się z dermatologiem w celu doboru odpowiedniego leczenia do Twojej sytuacji i powstrzymanie się od samoleczenia.